آیا یک اثر هنری قیمت دارد؟
هنر، تنها یک ابزار اظهار خلاقیت و رمز آفرینی یا سمبولیسم نیست. بلکه وسیله ای برای توسعه ذهن و ابزاریست که به ما در تحلیل و دریافت ساختارها و چیدمانهای مختلف کمک میکند. با این طرز نگرش، هنر چندان با ریاضیات و علوم محاسباتی تفاوت ندارد.

اما آیا این صحیح است که بگوییم ارزش یک اثر هنری میتواند با فرمولهای ریاضی اندازه گیری شود؟ و به همین ترتیب، آیا ممکن است بتوانیم آینده بازار هنر را با تجزیه و تحلیل گرایشات هنری گذشته و حال و بررسی ستونهای بدهکار و بستانکار دفاتر گالریها، پیش بینی کنیم؟

پاسخ این سوال در مواجهه با معنای هنر به عنوان یک شیوه ابراز احساسات شخصی و یگانه، منفی است، اما جنبه های خاصی از هنر وجود دارند که در دنیای ارقام و محاسبات میگنجند و این، جایی است که ما هنر را به چشم یک "حرفه" نگاه میکنیم و اثر هنری را محصولی قابل خرید و فروش، با سود یا زیان میدانیم. پس از دیدگاهی که جنبه اقصادی اش غالب باشد، هنر با نادیده گرفتن جنبه های شخصی آن، میتواند به تعدادی رقم تبدیل شود و با پول مبادله شود.

قیمت یک اثر هنری به چه عواملی وابسته است؟
عوامل فراوانی در دنیای حرفه ای و مالی هنر موثر هستند. برای مثال، این حقیقت که اثر هنری بیشتر یک جنس تجملی تا ضروری به حساب می آید، به این معنا است که بهای آن در زمان جنگ، بی ثباتی اقتصادی، ناامنی سیاسی و اجتماعی و موارد مشابه دیگر، تنزل پیدا میکند.

حتا عوامل زیست محیطی مانند یک باران سیل آسا نیز میتواند تاثیر موقتی بر روی قیمت آثار هنری بگذارد. از طرف دیگر، رسانه ها نیز با تایید یا تقبیح یک هنرمند یا آثار وی میتوانند تاثیر فراوانی بر ستون درآمد او بگذارند. مبلغی که یک خریدار میتواند خرج کند هم به عوامل مختلفی از جمله وضعیت اقتصادی کنونی وی، مهارت او در مذاکره و به اصطلاح "چانه زدن" و همچنین میزان علاقه او به داشتن این اثر هنری خاص بستگی دارد.

این تاثیرات، چه مثبت باشند و چه منفی، موقعیت بازار هنر را طوری بی ثبات میکنند که قرار دادن یک چهارچوب خاص و جهانی برای آن را غیر ممکن میسازد. حتا حذف تمام این عوامل و تکیه بر تاریخچه بازار و قیمتها هم نمیتواند این امر را ممکن سازد. در واقع هرنوع قیمت گذاری و پیش بینی بازار که برپایه الگوهای سنتی فروش قرار داشته باشد، منتج به ارزش گذاری غیر واقعی و پروژه هایی تحریف شده خواهد شد.

در مواجهه با این ارزش گذاریها عوامل مختلفی دخیل هستند که از جمله میتوان به این موارد اشاره کرد: یک اثر هنری یا یک هنرمند ممکن است در زمان خاصی مورد توجه یا بی توجهی شخص مهمی در عالم هنر قرار بگیرد و نظر این شخص، در میزان سود یا زیان او نقشی تعیین کننده داشته باشد. پس باز هم، ارایه یک فرمول کلی امکان ندارد زیرا همه چیز به نظر متزلزل یک انسان بستگی دارد.

نتیجه گیری
پس در نهایت مهمترین کار برای یک هنرمند این است که بتواند با هوشمندی، خود را در این جریان متلاطم اقتصادی حفظ کند.

او میتواند به تنهایی یا به کمک شرکتهای خدماتی خاص یا یک کارمند حسابداری، پیگیر جریانت اقتصادی و اطلاعات روز به روز بازار هنر و آخرین اخبار خرید و فروشها باشد. بداند چه اثری فروخته شده و خریدار آن که بوده و چه بهایی برای آن پرداخت شده است. علاوه بر آن او باید بداند که اثر مورد نظر چه ابعادی دارد، مربوط به کدام یک از هنرها است و چگونه به وجود آمده است، تکنیک اجرای آن چیست و از چه طریقی بازاریابی و فروخته شده است. تهیه و حفظ چنین اطلاعاتی کاری سنگین و طاقت فرسا است و به صبر فراوانی نیاز دارد و بهترین وسیله برای انجام آن، استفاده از افراد خبره و یا ماشینهای محاسب و اینترنت است.

برای اجتناب از تبدیل شدن به یک "هنرمند بی پول"، بسیار مهم است که جنبه های مختلف خرید، فروش و مبادله آثار هنری را به خوبی بشناسید. بسیاری از هنرمندان علاقه دارند که بخش اقتصادی هنر را حقیر بشمارند و از آن بگذرند، در حالی که این توجه کلید موفقیت اقتصادی آنها خواهد بود.

برای بسیاری از هنرمندان، وجه اقتصادی هنر مانند خاری در چشمشان است و اکثر اوقات این ناگوار بودن موضوع به دلیل نداشتن اطلاعات کافی و زمان رسیدگی به امور مالی کار است. به همین دلیل استفاده از متخصصین امور مالی همچنان در بین هنرمندان رایج خواهد بود و بد هم نیست، چرا که در غیر این صورت، تعداد "هنرمندان بی پول" بسیار بیشتر از این خواهد شد.