پس از مشخص شدن تاریخ برگزاری انتخابات هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی ؛ انتقاداتی که از سوی گروهها و طیف های مختلف سیاسی به این تاریخ شد نشان دهنده نارضایتی اقشار مختلف جامعه نسبت به تعیین چنین تاریخی بود زیرا که یکی از مهمترین انتخابات های کشور در سال جاری زمانی برگزار خواهد شد که مردم مشغول خرید لباس و آجیل شب عید و وزارت کشور و نمایندگان مجلس در حال بررسی و تصویب بودجه خواهند بود .

اعلام تاریخ برگزاری در کشور ما همانطور که از گذشته هم رسم بوده بحث هایی از قبیل  پیش بینی نتایج ؛ تخریب چهره ها ؛ تشویق برای شرکت مردم ؛ رقابت های حزبی و تردید کردن شخصیت های نظام برای حضور یا عدم حضور را به دنبال خود داشته است که اغلب این گفتمان سیاسی از چند ماه پیش از سررسید تاریخ انتخابات آغاز میشده است . لذا این بار هم مردم و گروههای سیاسی در کنار سایر شمارش معکوس ها شمارش نزدیک شدن به یکی از موثر ترین انتخابات امسال را نیز آغاز کرده اند ؛ همانطور که میدانیم در دوره های گذشته عوامل بسیاری در شکل گیری و نتیجه انتخابات تاثیر داشته اند اما امروز مساله ای که میتواند به عنوان راه گشا پیشنهاد شود و باید بیشتر از سایر پارامترهای موثر در انتخابات به آن توجه شود  فعالیت گروهی و حزبی است ؛ زیرا که دسترسی به هدف ایجاد حکومت مردم بر مردم بدون وجود احزاب سازمان یافته و قانونی غیر قابل تصور است و برای دستیابی به این مهم مردم باید امکان نظارت بر حکومتشان را از طریق تشکلهای مردمی مانند احزاب داشته باشند ؛ البته باید به این نکته هم توجه داشت که نگاه مردم به احزاب با دیدی که در گذشته به عملکرد تشکیلاتی داشتند تغییر کرده است . در ایران سابقه عملکرد حزبی به سالهای خیلی دور و خیلی نزدیک بر میگردد و تجربه ای که مردم از احزابی مانند  توده و رستاخیز و اصولا یک نظام تک حزبی در حکومت پیشین داشته اند به آنها فرصت اعتماد به احزاب را نداده است و این عامل باعث گردیده تا عملکرد فراجناحی و تکروی در عرصه سیاسی باب شود و ناخود آگاه این تشکل های مردمی و نهادهای مدنی و احزاب بوده اند که بیشترین آسیب را از این امر متحمل شده اند . متاسفانه  نقش احزاب از سوی هیات حاکم هیچگاه آنطور که باید و شاید جدی گرفته نشده است و همواره با دیدی مبهم و توام با شک به گروههای فعال نگریسته شده است ولی بر خلاف کشور ما با نگاهی به نقش احزاب در سایر کشور ها متوجه میشویم که این احزاب هستند که دولت و مجلس را شکل داده و بر عملکرد همدیگر نظارت دارند و این نوع فعالیت جمعی را نیاز جامعه مدنی و حضور احزاب را از بدیهیات یک حکومت میدانند ؛ تنوع احزاب در برخی کشورها محدود به دو حزب اصلی میشود در مورد این نوع نظامها که اصطلاحا دوحزبی نام دارند میتوان به انگلستان با دو حزب کارگر و محافظه کار اشاره کرد که در مواقع انتخابات با بیان برنامه های جدید و اهداف پیش رو شروع به رقابت با یکدیگر میکنند و همین وظیفه در ایالات متحده بر دوش دو حزب دموکرات و جمهوریخواه است که نقش اساسی در شکل گیری ارکان حکومت را در انتخابات بازی میکنند ؛ ایرادی که به نظامهای دو حزبی وارد است این است که چه بسا عقاید و سلایقی باشد که در هیچکدام از اساسنامه این احزاب به آنها توجه نشده باشد  ولی  بر خلاف نظامهای دو حزبی کشور هایی هم وجود دارند که در آن تنوع احزاب بیش از چند حزب متفاوت است و در حکومتهایی هم که اصطلاحا چند حزبی نامیده میشوند علاوه بر گوناگونی سلایق و نظرات ؛ جنبه رقابتی بیشتری نسبت به نظامهای دو حزبی وجود دارد که همین امر میتواند نقش بسزایی در ایجاد انگیزه شرکت در انتخابات را برای مردم داشته باشد . همانطور که مشاهده میشود فرایند شکل گیری و رفتار حزبی همچنین محدوده اختیارات احزاب در سایر کشور ها با فعالیت احزاب در داخل کشور قابل مقایسه نیست؛ این ضعفی که احزاب از آن رنج میبرند ناشی از علل متفاوتی است که اولین آنرا میتوان بر اصرار برخی شخصیتها بر فعالیت فردی و مستقل جستجو کرد علاوه بر این میتوان به عدم احساس مسئولیت لازم از طرف مردم برای سرنوشت خود اشاره کرد  که به نوبه خود باعث ضعف در شکل گیری احزاب با پشتوانه مردمی شده است و از طرفی هم یکی دیگر از موانع بازگشت احزاب به جایگاه اصلی خود این است که برخلاف جامعه جهانی که احزاب ؛ دولت و مجلس را بر سر کار میاورند در داخل کشور این احزاب هستند که از دل دولت و مجلس متولد میشوند که این  امر خطر وابستگی احزاب به دولت و به اصطلاح دولتی شدن یک حزب رابه همراه خواهد داشت و اما مانع دیگری که خود را نشان میدهد عدم اعتماد طیف سنتی تر  جامعه است که هنوز آن اعتماد لازم را به حزب و فعالیت حزبی ندارند و از این بابت کمی حق دارند و علت این امر را باید در گذشته و در جایی که احزاب  وابسته قدرتها و تامین کننده منافع شرق و غرب بوده اند جستجو کرد . اما نکته ای که باید جدا از این مسایل عنوان شود این است که این موانع شکل گیری احزاب در جامعه باعث شده است هزینه هایی را که در این سالها باید احزاب متحمل میشدند اکنون  به علت عدم حضور احزاب در جایگاه اصلی متوجه دانشگاه و مطبوعات و برخی اشخاص و ... شده است. پس ازپیروزی انقلاب و علی الخصوص در یک دهه اخیر افراد متوجه شدند که صدای آنها به صورت تک تک و انفرادی به کسی نخواهد رسید این بود که باز هم شاهد گرایش به تشکیل احزاب و عملکرد گروهی بودیم که طی آن احزاب فعال در کشور توانستند رونق خاصی به عملکرد تشکیلاتی بدهند و اعتماد از دست رفته خود را مجددا به دست آورند و به نوعی با مردم روابط دوستانه برقرار کنند البته از سوی مردم هم با بازخوردی مثبت روبرو گشتند ؛ همانطور که درانتخابات شورای شهر اخیر شاهد آن بودیم که ائتلاف و معرفی کاندیدها به صورت گروهی میتواند به عنوان یکی از راههای موفقیت مورد توجه قرار بگیرد . این که احزاب رسیدن به قدرت را یکی از اهداف فعالیت تشکیلاتی خود عنوان میکنند نباید از سوی افرادی که احزاب را تشنه قدرت تصور میکنند به عنوان دستاویزی برای تخریب قرار بگیرد زیرا رسیدن به قدرت از طریق رای مردم و در شرایط رقابتی و به صورت کاملا قانونی و مشروع نه تنها مذموم نیست بلکه ماهیت فعالیت حزبی آنرا طلب میکند و اصولا یک حزب برنامه خود را ارائه میدهد و توسط مردم تشکیل میشود تا در انتخابات شرکت کند و به قدرت برسد تا مسئولیت اداره حکومت همین مردم را به عهده بگیرد و این همان ایجاد فضای حکومت مردم بر مردم است که در یک جامعه مردم سالار  بر عهده احزاب میباشد ؛ علاوه بر این هر حزبی که در انتخابات شرکت میکند قطعا دارای یک سری برنامه ها و اهداف است و حضور احزاب گوناگون با برنامه های مختلف میتواند حضور مردم با سلایق متفاوت را در یک انتخابات تضمین کند و مردم با دادن رای به طور ملموسی نقش خود را در اداره حکومت احساس کنند که این همانا از اهداف دموکراسی است که مردم هم خود را در اداره کشور سهیم بدانند و نسبت به سرنوشت سیاسی خود احساس مسئولیت کنند ؛ متاسفانه باز هم در ماههای اخیر با برخوردی غیر عادلانه که با احزاب میشود روبرو هستیم  که نداشتن تریبون ؛ متهم شدن به برقراری با بیگانگان و تخریب چهره ها ؛ لغو امتیاز مطبوعات ... از این جمله است که برای بیرون راندن برخی احزاب از صحنه رقابت اعمال میشود نباید غافل شد که این نوع برخورد باعث میشود باز هم اعتماد نسبی مردم و سیاست مداران به عملکرد حزبی مخدوش شود و این در حالی است که یکی از نقش احزاب نقد قدرت در چارچوب قانون است که متاسفانه این حق هم از احزاب منتقد دولت گرفته شده است لذا با توجه به نزدیک تر شدن به تاریخ انتخابات اگر خواهان حضور گسترده مردم و احزاب در صحنه هستیم باید رفتار منتقد ستیز و تبعیض آمیز خود را به کناری بگذاریم تا بتوانیم به خواسته های متنوع مردم و شعار اتحاد ملی جامه عمل بپوشانیم .