برای مثال گرده گیاهان، میتواند سیستم ایمنی شخص آلرژیک را طوری تحریک کند که گویی با یک خطر جدی روبرو شده است. حساسیت یک مشکل بسیار شایع است و تقریبا از هر ده نفر، دو نفر به نوعی از آن مبتلا هستند.

هنگام وقوع یک عکس العمل آلرژیک، چه اتفاقی روی میدهد؟
هنگامی که یک سیستم ایمنی افراطی در معرض یک ماده حساسیت زا قرار میگیرد، چند اتفاق می افتد:

1. بدن برای مبارزه با ماده مذکور، شروع به تولید نوع خاصی پادتن یا آنتی بادی (Antibody) میپردازد که IgE نام دارد.

2. آنتی بادیها به نوعی سلول خونی که مست سل mast cell نام دارد متصل میشوند. این سلولها در دستگاه تنفسی و دستگاه گوارش، که محل اصلی ورود عوامل آلرژی زا است، فراوانند.

3. مست سلها با انفجار خود مواد شیمیایی مختلفی از جمله هیستامین histamine آزاد میکنند که عامل اصلی بروز بسیاری از علایم آلرژی است که از جمله این علایم میتوان به خارش گلو و آب ریزش بینی اشاده نمود.

اگر ماده حساسیت زا در هوا باشد، عکس العمل آلرژِیک در چشمها، بینی و ریه رخ میدهد و اگر این ماده خورده شود، عکس العمل آلرژیک در دهان، معده و سایر بخشهای دستگاه گوارش بروز میکند.

گاهی مواد شیمیایی تولید شده در بدن به قدری زیاد است که علایم بسیار حادی نظیر کهیر، کاهش فشار خون، شوک یا بیهوشی نیز به وجود می آیند.

علایم آلرژی کدامند؟
نشانه های آلرژی را میتوان به سه دسته خفیف، متوسط و حاد تقسیم نمود.

• نشانه عکس العمل متوسط، در بخشهای مختلف بدن منتشر میشوند و خارش چشم ممکن است به خارش گلو و تنگی نفس هم منجر شود.

• عکس العمل حاد که آنافیلاکسیس (anaphylaxis) نام دارد ، نادر است و یک موقعیت خطرناک و از جمله مواردی است که درمیان فوریتهای پزشکی قرار دارند. در چنین مواردی، آلرژی در تمام بدن منتشر میشود. این حالت ممکن است با مجموعه ای از حملات خارش چشم و صورت آغاز شود و در عرض چند دقیقه، به سرعت در تمام بدن پخش شود و علایم جدیتری چون درد معده، گرفتگی عضلات، تهوع و اسهال را به دنبال داشته و در عین حال درجه التهاب مجاری تنفسی و گوارشی به حدی برسد که تنفس و بلع بسیار مشکل شود.

• اغتشاش ذهنی و سرگیجه نیز از جمله علایم حساسیت هستند زیرا مشکل آنافیلاکسیس باعث کاهش شدید فشار خون نیز میشود.

آیا همه دارای نوعی آلرژی هستند؟
خیر. اکثر حساسیتها، ارثی هستند و از والدین به فرزندان منتقل میشوند. اشخاص میتوانند توانایی ابتلا به آلرژی را نیز ارث ببرند و در عین حال به هیچ ماده خاصی حساس نباشند و فقط نقش انتقال دهنده را بازی کنند. هنگامی که یکی از والدین به نوعی از حساسیت مبتلا باشد، شانس ابتلای فرزند او 50% و اگر هردو آنها آلژیک باشند، این مقدار به 75% میرسد.