نمای خارجی یکی از کاخ ها از حیاط آن الحـمـرا کاخی است مشرف بر شهر گرانادا (Granada) در اسپانیا، که به عنوان یکی از شاخص ترین نمونه های هنر شمال آفریقا (Moorish) و شاید یکی از مشهورترین بناهای اسلامی جهان محسوب می شود. این بنا شامل چندین قسمت مجزا است که در دوره های مختلف ساخته شده اند. نام کاخ که به معنای سرخگون است، بنا به نظر بسیاری، از رنگ غالب بر بنا گرفته شده است.
ساختمان این قصر در دوران بازپس گیری حکومت از مسلمین توسط پادشاهان مسیحی آغاز شد. در حالی که مسیحیان عامی در حال پیشروی بودند، اسپانیا تحت حکومت مسلمین، به بالاترین درجه فرهنگ خود تا آنزمان رسیده بود. ساختار ظریف الحمرا، جزئیات نفس گیر، تجلیل از زندگی، ترکیب طبیعت با طراحی انسان، همه بر این حقیقت صحه میگذارد که بازگشت مسیحیان به اسپانیا، در طی قرون بعد چه فاجعه ای به بار آورد.
ساختمان مدور، مربوط به قرن 16 و قصر کارلوس پنجم است، در منتهی الیه سمت چپ آن برج کمارس (Torre de Comares) که بخشی از شبستان یا Serallo است. تالار پذیرش سفرا یا Salón de Embajadores نیز در همین بخش قرار دارد. در حد فاصل اینها محوطه و آب نمای شیران (Lions’ Court) و بارگاه یا Mexuar قرار دارد. در قسمت پشت آن هم قلعه یا Alcazaba قرار گرفته است.
پیشینه اصل بنای الحمرا به قرن 13 برمیگردد، اما درواقع الحمرا مجموعه ای از چندین قصر است که هر حاکم، مخصوص به خود بنا کرده است. ایده اصلی موجود در چند ساختمان این مجموعه، کوششهایی برای برای بوجود آوردن بهشت بر روی زمین بوده است.
محوطه و آب نمای شیران مسلمانان صحرا نشین که آب برایشان از هر گوهری ارزشمندتر بود، با کشیدن نهرهایی از سرچشمه ها و جویبارها، باغهای کاخ را با چشمه های رویایی، فواره ها و حوضهای کم عمق و پر انعکاس تزیین کردند. صدای زمزمه آب در سراسر باغها و حوض خانه ها به گوش میرسد و کشف چشمه های کوچک، لذت گشتن در باغ را صد چندان میکند.
مسیحیان در سال 1492 گرانادا را تسخیر کردند و چند سال بعد، زمانی که شاه و ملکه کاتولیک، فردیناند (Ferdinand) و ایزابلا (Isabella) درگذشتند، گرانادا برای مدفن آنها انتخاب شد. شاید رویاهای مسلمانان درباره بهشت روی زمین، قلبهای سرد این دو را هم گرم کرده بوده است.
الحمرا شامل 3 قسمت است: قصر سلطنتی، که مشهورترین بخش آن است و خودش به سه قسمت: بارگاه یا Mexuar ، شبستان یا Serallo و حرم سرا تقسیم شده است، بخشهای دیگر کاخ شامل باغهای پلکانی Generalife و قلعه Alcazba هستند.
بارگاهبارگاه بخشی از قصر سلطنتی بود، جایی که سلطان به امور روزانه مملکتی و تجاری رسیدگی میکرد. این قسمت از نظر تزیین و تجل به پای بخشهای دیگر کاخ نمیرسد و درواقع از فضایی فروتنانه برخوردار است. ورود به چند اتاق برای مراجعین آزاد بود، از جمله تالار پذیرش و اتاق طلایی که مخصوص کارکنان قصر بود. جذابترین قسمت بارگاه، حیاط خلوت اتاق طلایی بود.
الحمرا شامل 124 ستون با معماری اسلامی است شبستان
قسمت اعظم بخش شبستان در زمان سلطنت یوسف اول در قرن 14 انجام شده است و دارای تزینات بسیار زیاد بود تا برای شرفیابی سفرا و مهمانان خاص مناسب باشد. این بنا شامل مجموعه ای از اتاقها و حیاطهای بسیار زیبا بود و یکی از مناظر دیدنی آن حیاط گل پروانش Patio de los با استخری که از دو طرف با صفی از بوته های پروانش احاطه شده بود، به شمار میرفت.
در انتهای شمالی شبستان برج کمارس (Torre de Comares) قرار داشت که تالار کشتی (Sala de la Barca) در درون آن واقع شده بود. کمی جلوتر در برج به تالار سفیران میرسیم که بزرگترین و شاید بهترین اتاق در تمام قصر سلطنتی باشد. این تالار یک مربع کامل است و یک گنبد بسیار زیبای چوبی دارد که به معنای هفت طبقه آسمان است.
این تالار شاهد امضای تسلیم نامه گرانادا به شاه و ملکه کاتولیک، توسط سلطان بو عبدل (Boabdil) بوده است و در همین تالار شاه فردیناند موضوع سفر کریستف کلمب (Christopher Columbus) را، برای یافتن راهی به هندوستان مورد بررسی قرار داد.
محوطه و آبنمای شیرانهنگامی که به این محوطه وترد میشوید، باید بنشینید و با آسودگی ذهن خود را در وضعیتی مطلوب قرار دهید. اینجا مکان شماره یک فرهنگی و گردشگری اسپانیا است و از هر زاویه، هر ریزه کاری و هر بخش آن به دفعات بی شماری عکس گرفته شده است.
اما این مکان تا قرنها مورد بی توجهی قرار گرفته بود و مانند بسیاری از موارد مشابه در جهان، ارزش این بنا توسط یک خارجی به چشم آمد و مورد توجه همگان قرار گرفت. اما این شخص، واشنگتن اروینگ (Washington Irving) نویسنده آمریکایی، اولین خارجی که از این آبنمای بی نظیر دیدن کرده است، نبود.
نمای نزدیک از تزئینات دیواره ها در 1812، نیروهای فرانسوی ارتش ناپلئون در این کاخ اقامت کردند و تنها کار مفیدی که برای خودشان انجام دادند، دزدیدن اشیا سنگین قیمت و سبک وزن کاخ بود. اما زمانی که اروینگ در اواخر دهه 1820 به گرانادا رسید، ماجرا دچار تغییری فاحش شد و داستانهای الحمرا (Tales of the Alhambra) او بیش از هر چیز در ستایش اسپانیای مسلمان نشین و گرانادا است و به واسطه این نوشته، کاخ الحمرا نیز جایگاه اصلی خود را بازیافت.
محوطه شیران در نیمه دوم قرن 14 و دوران حکومت محمد پنجم ساخته شده است. از این حیاط به سه اتاق زیبا وارد میشویم، تالار دو خواهر، تالار Abencerrajes، تالار شاهان. این سه تالار همراه با محوطه شیران حرم سرای کاخ سلطنتی را تشکیل میدهند.
حرم سراحرم کاخ الحمرا از حیاط شیران منشعب میشود و شامل مجموعه ای از اتاقهای زیبا و یک حمام است. در جنوب این سالن به تالار Abencerrajes میرسیم که دارای حیرت انگیزترین سقفها در کل مجموعه است.
ساختمان و استخر بهشت دل پاترال
(Jardines del Partal) سقف یک 16 ضلعی است با تزئینات استالاگمیتی است و توسط پنجره هایی که بر روی گنبد نصب شده اند و نوری که بر روی آب چشمه کف منعکس میشود، روشن میشود. سقف تالار دو خواهر نیز بسیار شگفت انگیز است و از بیش از 5000 خانه لانه زنبوری ساخته شده است.
در تالار شاهان، به یک اثر نامتعارف هنری برمی خوریم، که تمثالهایی زنده نمایانه از انسان است که در دین اسلام حرام دانسته میشده. سازنده این آثار به احتمال فراوان مسیحی بوده است اما دستور ساخت آنرا سلاطین سلسله نصر صادر کرده بودند.
حمامها آخرین قسمت با اهمیت حرم هستند که نمیتوان به آن داخل شد، اما میتوان درون آنرا از میان پنجره تماشا کرد.
.jpg)
