ارگونومی در رنگ

مطالعه درباره ی رنگ ملاحظاتی را در زمینه های فیزیک ، فیزیولوژی و روانشناسی پیش می آورد .شناخت و درک کردن بهتر رنگ ‌ها میتواند در زندگی روزمره و یاشغلی شما تأثیرات فراوانی داشته باشد. آیا تا بحال دقت کرده اید که چرا شرکتهای تبلیغاتی،طراحان خودرواز اشکال و شمایل بخصوصی استفاده می‌کنند؟ دلیلش این است که یک تأثیر روانی در ورای رنگها وجود دارد. که شما را جذب آن می کند. ماهیت رنگ : هررنگ محصول بازتاب محدوده ای از طیف نور سفید به چشم ماست. بطور مثال : همه رنگهای طیف نورسفید پس از تابیدن به گل سرخ جذب می شوند بجز رنگ قرمز که به سوی چشم ما منعکس می شود. رنگ ها چگونه بوجود می آیند ؟ رنگ ها در نور بوجود می آیند . نور خورشید بی رنگ است ورنگین کمان نشان می دهد که تمام رنگ های نوردرنور سفید وجود دارند . نور از خورشید می آید و به اشیا برخورد می کند و از شی به چشم و بعد از آن به مغز می رسد . دقیق ترین تعریف علمی رنگ این است که : رنگ یک انعکاس مرئی است که در اثر عبور یا انتشار یا بازتاب ترکیب رنگ ها توسط اشیا به وجود می آید . اقسام رنگ بطور کلی رنگها به سه دسته اصلی تقسیم می شوند: 1 ) رنگهای خنثی 2) رنگهای گرم 3) رنگهای سرد رنگ های خنثی رنگهای خنثی رنگهایی هستند که در طیف رنگی وجود نداشته و ازترکیب رنگهای دیگر بوجود می آیند ومی توانند اثرات مثبت یا منفی داشته باشند. سیاه ، سفید ، خاکستری ، بژ، قهوه ای رنگهای خنثی هستند . رنگهای گرم رنگهای گرم محرک سیستم عصبی بوده و احساسات را تشدید می کنند. این دسته از رنگها بوضوح قابل رویت بوده و موجب جلب توجه می گردند. رنگ های قرمز، نارنجی ، زرد ، سبز و ارغوانی رنگ های گرم هستند . رنگ های سرد رنگ های سرد رنگ های آرامش بخش هستند و هارمونی آن ها در محیط های مختلف بیش تر است و زیاد درچشم نیستند . رنگ های آبی ، نیلی ، سبز از جمله رنگ های سرد هستند .

کاربرد رنگ در ارگونومی رنگ‌ها بخشی ‌از زندگی ‌ما هستند. تاثیر رنگ بر زندگی بیش‌از حد تصورانسان است، تنها گوشه‌ای ازاثر آن را در روحیات، کار، خستگی، حوادث، هنر و ادراک انسان مشاهده‌می ‌کنیم. باتوجه به اثرات بسیاررنگ در سیستم‌های مختلف و نقش آن در طراحی و توسعه‌ سیستم‌های انسانی، ارگونومی، مطالعه‌ ی ویژگی‌های رنگ‌ها، اثرات آن بر انسان و روانشناسی او و فرآیند دریافت و تحلیل رنگ‌ها، برای مهندسان‌صنایع و طراحان سیستم‌های صنعتی-خدماتی لازم‌است. پژوهش دانشمندان نشان می‌دهد، رنگ‌ها همانگونه که بر روح و روان آدمی تاثیرات گوناگونی می‌گذارند، جسم او را نیز تحت تاثیر قرار می دهند. رنگ و زندگی حرفه ای الف- رنگ و لباسهای اداری لباسی به رنگ خاکستری تیره، مشکی یا آبی سیر بپوشید تا شخصی موفق، آگاه و جدی بنظر برسید. پیراهن سفید و ساده احترام و رسمیت را برای شما به ارمغان خواهد آورد. پیراهن بژ و یا غیر سفید ، چهره محافظه کارانه ملایمتری را از شما ارائه خواهد نمود. ب ) رنگ و دفتر کار دیوارهای آبی کمرنگ نسبت به سفید بیشتر تولید آرامش نموده و بیشتر جلب توجه می کند. اسباب اثاثیه زرشکی یا ارغوانی تیره محیط کارشما رامجلل جلوه خواهد داد. پ - ارتباط و وابستگی اگر دقت کرده باشید لباس افراد پلیس و نظامی معمولاً برنگ آبی یا سبز تیره انتخاب می شود چون این رنگها نشانه قدرت و ابهت میباشند. در بیمارستانها معمولا" از ملافه و البسه سبز کمرنگ استفاده می شود چراکه این رنگ اثری تسکین دهنده و آرامش بخش دارد. ج- مزایای تبلیغاتی رستورانها و اغذیه فروشیها اغلب برای جلب توجه بیشتر از رنگهای قرمز و زرد استفاده می کنند. این گونه رنگها بوضوح دیده می شوند و بیشتر به یاد مردم می مانند. رنگ و طراحی معمولاً دکمه های حساس و اعلان خطر و یا اهرم های توقف اضطراری برنگ قرمز می باشند برعکس رنگ سبز نشانه عبور و امنیت است. در طراحی بسیاری از وسایل بکاربردن رنگهای مختلف در قسمت‌های گوناگون برای گویاتر ساختن وظایف، امری اجتناب ناپذیر است رنگ و ساختمان بکاربردن رنگهای سرد برای اجزای اتاق خواب مکانی بدور از تنش و آرامش بخش را برای خوابی شیرین برای شما فراهم می کند. دیوارهای اتاق خواب را برای ایجاد آرامش به رنگهای سرد و ملایم مانند آبی رنگ آمیزی کنید. رنگ سفید و یا کرمی برای قسمت پذیرایی و نشیمن می تواند موجب راحتی اعصاب گردد . - در نمای بیرونی ساختمان ها اگر از دو رنگ متضاد ( روشن و تیره )استفاده شود موجب زیبا تر شدن نما می شود . - درساختمان های تجاری و اداری استفاده از رنگ سفید ، قرمز تیره و نارنجی توصیه می شود . رنگ و خودرو اتومبیل مشکی نشانه تمایل به گمنامی است. برخی رنگهای به خصوص، به ویژه آبی و قرمز حاکی از خودنما بودن راننده است. انتخاب رنگ نقره ای یا طلایی می تواند بیانگر ثروت و دارایی باشد. رنگ سفید نشانه ی صلح و آرامش و شادی است و رنگ سبز نشانه ی آرامش و احتیاط شما می باشد . رنگ و زنان خانم ها همواره درهر زمینه ای به دنبال فانتزی ترین رنگ هستند : خودروی آلبالویی قرمز، جعبه کادوی صورتی ، عروسک سفید و .... زنان نسبت به افرادی که به رنگ آبی لباس می پوشند احساس راحتی و اعتماد بیشتری می کنند. به خانم ها یک شاخه رز قرمز به نشانه عشق و علاقه بدهید تا بهترین تاثیر را از لحاظ عاطفی بر آنان بگذارید . رنگ در طراحی وب یک صفحه وب نیز باید بتواند علاوه بر انتقال مطالب ، احساس طراح وب آن صفحه را نیز بیان کند . این کاررا رنگ ها در طراحی وب انجام میدهند . آراستگی ظاهری جسم اکثر اجسام در معرض عوامل مخرب محیطی، نظیر شرایط‌ جوی و آلودگی هوا، مواد ساینده، روغن و گرد وغبار، هستند . دراغلب موارد نمی ‌توان از آلودگی سطح‌اجسام جلوگیری ‌کرد، در این شرایط می ‌توان با بهره‌ گیری از ترکیب مناسب رنگ‌ها ، اثر آلودگی وکثیفی را در جسم کم‌ کرد. سه روش برخورد با رنگ دراین مواقع وجود دارد: 1- رنگی را انتخاب‌ کنیم که با رنگ عوامل آلوده‌ کننده ، سازگارباشد؛ در این روش، هدف این‌است تا جسم مستعمل به ‌نظرنیاید. 2- رنگی انتخاب ‌شود که حتی درصورت اختلاط جسم با عوامل آلود ه‌کننده، همچنان ظاهری قابل‌ قبول داشته‌ باشد. رنگ‌های یشمی و خاکستری از این دسته رنگ‌ها هستند. 3- رنگی انتخاب‌ شود که به‌محض آلوده ‌شدن ، ظاهری ناخوشایند پیدا کند و استفاده‌ کننده را مجبورکند که جسم را به ‌سرعت تمیزکند. هویت و شناسایی اجسام خاصی تنها با برخی رنگ‌ها شناخته‌ می ‌شوند ؛ مثلاً درخودروها ، رنگ زرد اغلب تداعی ‌کننده‌ی تاکسی، در ذهن بیننده است. در طراحی اجسام این مورد بسیارمهم است. رنگ درمانی رنگ درمانی یا درمان دردها به وسیله رنگها مقوله ایست که به علم پزشکی پیشرفته امروزی مربوط می شود ، درد در بدن انسان ایجاد می شود و و درمانش نیز در خود انسان و در جهان هستی است .لذا تأثیر پذیری از رنگها برای درمان مشکلات فیزیکی وروانی مقوله ایست که امروزه درمیان روانشناسان تثبیت شده و ازاین طریق بسیاری از مشکلات را درک می نمایند و تلاش وافری در رفع آن می کنند و از طرفی شخصیت فرد و قابلیت های آن نیز به وسیله رنگها مشخص می شود . ایمان اجری پور(دانشجوی مهندسی صنایع)